برای آن که بدانیم روغن فلکس چیست، باید از کاربرد این روغن اطلاع داشته باشیم. روغن فلکس به عنوان یکی از پرکاربردترین مواد در لحیم‌کاری بردهای الکترونیکی محسوب شده و مورد استفاده اغلب تعمیرکاران موبایل قرار می‌گیرد. در برخی موارد مشاهده شده که افرادی از روغن لحیم جهت لحیم‌کاری بردهای الکترونیکی استفاده می‌کنند؛ اما توصیه افراد حرفه‌ای و فعال در این زمینه استفاده از روغن فلکس است.
قطعاً یکی از جذاب‌ترین قسمت‌های الکترونیک، لحیم‌کاری محسوب می‌شود. قطعات الکترونیک برای اتصال روی برد به یک اتصال دهنده نیاز دارند. برای این منظور از ترکیب رسانایی به نام قلع استفاده می‌شود. وجود ترکیباتی مانند سرب و روغن در قلع‌ها در زمان اتصال نیاز به حرارت دارند. حرارت ایجاد شده موجب وقوع انفعالات شیمیایی در سطح مدار می‌شود. در این مواقع احتمال اکسید شدن مدار و همین‌طور پایه‌های اتصالات به وجود می‌آید. برای جلوگیری از این مشکل نیاز به روغن فلکس خواهد بود. از مهم‌ترین کاربرد روغن فلکس می‌توان به استفاده از آن در لحیم‌کاری و مونتاژ اشاره کرد. به طور معمول می‌توان گفت که این ماده به شکل روغن، چسب یا خمیر ارائه شده و در اختیار تعمیرکاران قرار می‌گیرد.
روغن فلکس چیست؟
همان‌طور که اشاره شد، برای آن که بدانیم روغن فلکس چیست، بایستی کاربردهای آن را بررسی کنیم. این ماده در صنایع مختلف کاربرد بسیاری داشته و اغلب برای لحیم‌کاری الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آنجایی که روی سطح برد یا مدار چاپی اکسید به وجود می‌آید و موجب سخت شدن فرآیند لحیم‌کاری می‌شود، نیاز است تا با روغن فلکس اکسید روی سطح برد را تمیز کرده و امکان راحت‌تر انجام شدن لحیم‌کاری و در نتیجه اتصال بهتر لحیم بر روی برد را فراهم کنیم. استفاده از روغن فلکس باعث محکم‌تر شدن اتصال سیم لحیم به برد شده و مقاومت آن را در برابر دما افزایش می‌دهد؛ بدین ترتیب از شل شدن اتصال قطعات و همین‌طور پایه لحیم نیز جلوگیری می‌شود. همچنین در ادامه میتوانید با مراجعه به مقاله معرفی بهترین روغن فلکس و کاربرد آن اطلاعات جامع تری کسب نمائید.
روغن فلکس یا خمیر فلکس
روغن فلکس یا خمیر فلکس به عنوان یک ماده تمیزکننده شیمیایی به شمار می‌رود که قبل و همین‌طور در زمان فرآیند لحیم‌کاری قطعات الکترونیکی بر روی صفحه‌های مدار مورد استفاده قرار می‌گیرد. از خمیر فلکس در لحیم‌کاری دستی و فرآیندهای خودکار استفاده می‌کنند. کاربرد روغن فلکس آماده کردن سطوح فلزی برای لحیم‌کاری است. این ماده می‌تواند هرگونه اکسید و ناخالصی را از سطوح فلزی از بین برده و مانع اکسید شدن مجدد آن‌ها شود. به علاوه روغن فلکس با تغییر کشش سطحی لحیم مذاب منجر به راحت‌تر انجام شدن فرآیند لحیم‌کاری نیز می‌شود.
خمیر فلکس از یک فعال کننده شیمیایی و یک ماده پایه تشکیل شده است که اکسیدهای موجود در فلز را از بین برده و منجر به مرطوب شدن بهتر لحیم خواهد شد. همچنین نکته دیگری که در ارتباط با پاسخ به پرسش روغن فلکس چیست وجود دارد، این است که این ماده حاوی افزودنی و حلال‌هایی بوده که مانع از خوردگی می‌شوند. لازم به ذکر است که خمیر فلکس با توجه به نوع و محل استفاده به صورت جامد، مایع یا خمیری ارائه می‌شود.
علت دود حاصل از روغن یا خمیر فلکس چیست؟
بردهای موبایل بسیار حساس بوده و باید در زمان استفاده از روغن فلکس برای آن‌ها دقت کافی به خرج دهید؛ زیرا مصرف بیش از اندازه این ماده نیز می‌تواند آسیب‌رسان باشد.
در زمان استفاده از روغن فلکس در لحیم‌کاری، مقداری دود توسط هویه بعد از حرارت دیدن سیم لحیم به وجود می‌آید که سمی است؛ اما از آنجایی که اتصال قطعات و همین‌طور استفاده از هویه یک کار روتین برای تعمیرکاران موبایل و قطعات الکترونیکی محسوب می‌شود؛ بهتر است این افراد از ماسک در زمان لحیم‌کاری استفاده کنند تا از ورود گاز و دود سمی به داخل بدن آن‌ها جلوگیری شود. توجه به سلامتی و رعایت کردن موارد ایمنی از مهم‌ترین اقداماتی است که تعمیرکاران برای حفظ سلامت خود باید در نظر بگیرند.
روغن فلکس چه کاربردی دارد؟
بررسی کاربرد روغن فلکس به ما کمک می‌کند تا دقیق‌تر بدانیم روغن فلکس چیست و در چه مواردی استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که مهم‌ترین کاربرد این ماده در مونتاژ و فرآیند لحیم‌کاری و همین‌طور حفاظت از اکسیداسیون بوده که باعث شده مورد استفاده تعمیرکاران قرار بگیرد. این ماده دارای انواع مختلفی است که بر اساس درصد مواد تشکیل دهنده عرضه می‌شوند.
در زمان مونتاژ بردهای الکترونیکی به قطعات مختلفی نیاز خواهد بود. دستگاه‌های مونتاژ PCB کار مونتاژهای صنعتی و تیراژ را انجام می‌دهند. این دستگاه‌ها با توجه به نوع عملکردی که دارند، قطعات معمولی و قطعات SMD را داخل خشاب مونتاژ قرار می‌دهند. بردها نیز تحت شرایط خاصی به دستگاه وارد شده و در طی این فرآیند آلاینده‌های سطحی مانند اکسیدها، گرد و غبار و چربی موجب کاهش کیفیت و همین‌طور آسیب به مدار خواهند شد. در فرآیند ساخت PCB چالش‌های مختلفی وجود دارد که یکی از آن‌ها اکسیدها و گرد و غبار روی قطعات است. این موضوع می‌تواند به راحتی باعث آسیب‌پذیر شدن یک سخت افزار در شرایط مختلف شود. برای حفاظت از آلاینده‌ها در زمان مونتاژ نیاز به تجهیزات مختلفی مانند روغن فلکس خواهد بود. لازم به ذکر است که با استفاده از روغن فلکس بهترین نقطه جوش در زمان لحیم‌کاری به دست می‌آید.
اکسید شدن پایه‌های قطعات و سطوح مسی کاملاً طبیعی بوده و این مسئله باعث کاهش کیفیت اتصال بین قطعات و همین‌طور کاهش کیفیت تولید می‌شود. در نتیجه در فرآیندهای تولید انبوه، می‌بایست با روغن فلکس مناسب قبل از شروع لحیم‌کاری، سطوح را شستشو داد. از دیگر کاربردهای روغن فلکس، زمان مونتاژ بردها توسط قلع است که می‌توان از این ماده برای تمیز کردن سطح قلع استفاده کرد. همچنین در فرآیندهای تعمیراتی نیز قبل از شروع لحیم‌کاری بایستی سطح تمیز شود.
در ارتباط با اینکه روغن فلکس چیست باید به کاربرد آن پس از انجام لحیم‌کاری نیز اشاره کنیم. در تولید بردهای الکترونیکی نیاز به شستشوی بردها پس از انجام فرآیند لحیم‌کاری خواهد بود. این کار باعث از بین رفتن مواد شیمیایی که منجر به اکسید شدن و همین‌طور اتصال کوتاه بر روی سطح برد می‌شوند، خواهد شد.
همان‌طور که اشاره شد، روغن فلکس انواع مختلفی داشته که با توجه به ترکیبات به کار رفته در آن مورد استفاده قرار می‌گیرند. در تمامی انواع این ماده فرآیند برداشتن اکسیداسیون انجام می‌شود. این فرآیند منجر به حفاظت از اکسید شدن و بهبود فرآیند لحیم‌کاری نیز خواهد شد.
سخن پایانی
بررسی انواع کاربرد روغن فلکس به افراد کمک می‌کند تا بدانند روغن فلکس چیست و دقیقاً در چه مواردی استفاده می‌شود. به طور کلی می‌توان گفت که این ماده می‌تواند برد را تمیز کرده و منجر به اتصال قطعات روی آن شود. البته تهیه یک روغن فلکس باکیفیت اهمیت زیادی در افزایش کیفیت نهایی کار خواهد داشت. با این حال، کاربرد روغن فلکس در تعمیرات موبایل و همین‌طور دیگر تعمیرات الکتریک بسیار حیاتی و مهم است. این ماده می‌تواند از ایجاد اکسیداسیون جلوگیری کرده و حتی آن را پس از لحیم‌کاری برطرف کند.
سوالات متداول
1- چرا از روغن فلکس استفاده می‌کنیم؟
روغن فلکس جهت برقراری اتصال بهتر لحیم با قطعات و همین‌طور اکسید زدایی از روی برد الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
2- برای لحیم‌کاری چه روغن فلکسی استفاده می‌شود؟
با وجود اینکه روغن فلکس دارای انواع مختلفی است و در صنایع متفاوت استفاده می‌شود؛ اما می‌توان گفت که تمامی روغن‌های فلکس برای لحیم‌کاری مورد استفاده قرار می‌گیرند و با نام خمیر فلکس یا روغن فلکس شناخته می‌شوند.
3- جایگزین روغن لحیم چیست؟
روغن فلکس یا خمیر فلکس به عنوان جایگزین بهتر و ارزان‌تر روغن لحیم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
